PSK. DAN. NİDA YALDIZ
Güvende olduğunu hissettirin. Çocuğunuz bir emniyet ve güvenlik hissi yaratmak için size bakar. Sakin kalma beceriniz sizin için çok şey yapabilir. Nasıl hissettiğinizi basit terimlerle paylaşın ve açıklayın. Siz ve diğer yetişkinlerin mümkün olan her şeyi yaptığınızı güvende, emniyette ve zarar görmemiş olduğunu ifade edin.
Çocuğunuz açısından ulaşılabilir olun. Çocuklarınızın soru sormasına izin verin.
Tüm duygulara saygı gösterin. Çocuğunuzun duyguları, düşünceleri ve tepkileri sizinkinden farklı olabilir, bu durumda tepki göstermeyin; onu anladığınızı ifade edin.
Yaşına uygun olun. Her çocuk afetlere göre yaşına ve gelişimine göre farklı tepkiler verir. Bu nedenle, olayları bir çocuğun anlayacağı kelimelerle anlatmak çocuğunuzun durumu anlayabilmesi açısından önemlidir. “Tekrar deprem olmayacak.” gibi doğru olmayan açıklamalar yerine, depremin gök gürültüsü, fırtına gibi bir doğa olayı olduğunu söyleyebilir, bazen yerin üzerindeki toprakların hareket ettiğini ve bu yüzden de sarsıntılar olduğunu anlatabilirsiniz.
Oyun ve sanat yoluyla ifade edin. Bazı çocuklar duyguları veya korkuları hakkında konuşmak istemeyebilir. Nasıl hissettiklerini ifade etmelerine çizmek, oynamak, yazmak veya diğer yaşa uygun etkinlikler yoluyla yardımcı olmaya çalışın.
Çocukların kaygı ve endişelerini artıracak görsellere, bilgilere ve haberlere maruz kalmamaları için medya erişimlerine sınır koyun. Bunlara tekrar tekrar maruz kalmalarını engelleyin. Onların yanındayken konuşmalarınıza dikkat edin.
Birlikte yardım edin. Çocuğunuzun diğer mağdurlara nasıl yardım edebileceği hakkında konuşun; kart yazmak, çizim göndermek veya gönüllü olmak sizin, çocuğunuzun ve toplumun iyileşmesine yardımcı olur.
İmkânlarınız el verdiği oranda ailenizin günlük rutinine dönün ve uyku, yemek saatleri gibi rutinlerinizi korumaya çalışın. Mümkün olan en kısa zamanda düzenli ve programlı bir gündelik yaşama devam etmek çocukların kendilerini güvende hissetmesini sağlar. Aile üyeleri çaba gösterirken, çocuklara da yaşlarına uygun işler, sorumluluklar verin. Bu, aile içinde dayanışma duygusunu pekiştirir.
Depremden sonra hem yetişkinlerin hem de çocukların kaygı ve stres yaşaması doğaldır. Önemli olan bu tepkilerin kalıcı hale gelmemesidir. Hem etrafınızdaki yetişkinlerde hem de çocuklarda bu tepkileri izleyin.
Yetişkinlerin, çocukların deprem sonrası yaşayabileceği aşağıdaki durumlarla ilgili dikkatli olması önemlidir. Bu değişikliklerin bazılarının depremden sonra kısa süreli olarak görülmesi doğaldır. Eğer bu değişiklikler uzun süre devam ederse, bir uzmandan yardım alınmalıdır.